Mưa giông vào thời điểm thu hoạch lúa khiến nông dân Bạc Liêu thất thu

Lúa hè thu: Đồng bộ giải pháp tăng năng suất

Trong quá trình sản xuất vụ lúa hè thu 2022, nông dân trên địa bàn tỉnh gặp nhiều thách thức trong thời kỳ giá phân bón, chi phí sản xuất tăng cao, năng suất và giá bán giảm.

Có thể bạn quan tâm: Dự báo thời tiết khu vực Bạc Liêu tại trang dự báo thời tiết Việt Nam

MẤT MÙA , RỚT GIÁ

Hiện nông dân trên địa bàn tỉnh đang bước vào thời kỳ thu hoạch trà lúa hè thu và khẩn trương cải tạo đất để gieo cấy vụ sau theo đúng lịch thời vụ. Nhưng năm nay, trà lúa hè thu trổ bông đúng thời điểm, kèm theo mưa giông, giông lốc khiến nhiều diện tích lúa không trổ được hạt, ngậm sữa dẫn đến lúa lép hạt. Theo nhiều nông dân, năng suất lúa năm nay chỉ đạt 12 – 22 giạ / giờ. Ngoài ra, mưa lớn lại xảy ra khi lúa chín và vào thời điểm thu hoạch khiến nhiều diện tích lúa bị đổ ngã, nước ngập sâu, màu sắc hạt lúa bị thay đổi, mất giá. Hai bên đường xóm, lúa đã chín nhưng nhiều diện tích bị ngã đổ. Máy bơm chạy liên tục, hút sạch nước, đẩy nhanh quá trình đưa máy cắt vào thu hoạch. Theo Bộ Nông nghiệp huyện Hòa Bình, mưa lớn đã làm ngập úng khiến nông dân giảm từ 15-50% năng suất lúa hè thu khoảng 200 ha.

Xem thêm: Tinh tức thời tiết phường Nhà Mát ở thành phố Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu

Bà Võ Thị Đệ buồn bã: “Nhà tôi trồng giống OM18, tiền phân bón khoảng 3 triệu đồng / công, thương lái đầu tư 110.000 đồng / công, nhưng lúa thu hoạch lại đen hạt nên thương lái ép giá. Nông dân còn may nếu không thua lỗ “. Hiện giá lúa tươi được thương lái thu mua tại ruộng từ 5.300 – 6.700 đồng / kg. Với mức giá này, sau khi tính toán chi phí đầu vụ, nông dân vẫn lãi ít hoặc hòa vốn, thậm chí có người thu hồi được lỗ thì phải bù lỗ.

Do thời tiết mùa màng thất bát nên giá nguyên liệu phục vụ sản xuất tiếp tục tăng. Theo một số đại lý kinh doanh vật tư nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, giá các loại phân NPK như 20-20-15, 16-16-8 là 1,1 – 1,3 triệu đồng / bao, phân Urê và Kali đều có giá trên 900.000 đồng / bao, tăng 2,5 – 3 lần so với đầu năm 2021. Không chỉ phân bón, giá thuốc bảo vệ thực vật cũng tăng từ 50 – 80% so với trước đây. Giá vật tư nông nghiệp tăng làm tăng chi phí sản xuất, ảnh hưởng đến thu nhập và đời sống của người nông dân. Nhất là khi chi phí phân bón chiếm tới 50% chi phí đầu vào trong sản xuất. Nếu giá phân bón tiếp tục tăng, việc nông dân bỏ ruộng là điều khó tránh khỏi.

Tham khảo thêm: Dự báo thời tiết Thị xã Giá Rai ở Bạc Liêu

GIẢI PHÁP CẦN THIẾT

Vụ lúa hè thu năm nào cũng vậy, bên cạnh diễn biến bất lợi của thời tiết, nỗi lo lớn nhất của bà con vẫn là vấn đề đầu ra cho hạt lúa. Vì người dân chứng kiến ​​cảnh lúa bị đổ, ngập úng nên chuyện thương lái hay “cò” chạy lấy người là chuyện thường. Sau đó, để tiết kiệm một phần công lao động và tiền phân bón để chủ thầu tiếp tục đầu tư vào những vụ sau, người nông dân đơn độc phải bôn ba khắp nơi để tìm người mua.

Nhiều năm nay vụ lúa hè thu đã trở thành vụ “rủi ro” đối với nhiều nông dân. Bởi nếu để ruộng bỏ hoang 3-4 tháng, nguồn thu nhập chính của người dân sẽ bị ảnh hưởng, không có tiền trang trải cuộc sống, và quan trọng nhất là không trồng lúa thì người nông dân khổ. Người nông dân không biết phải làm gì trong một thời gian dài, họ đã chờ đợi công việc tiếp theo trong nhiều tháng. Vì vậy, nhiều người dân trồng lúa hè thu dù biết lợi nhuận cuối vụ thường rất thấp và chi phí sản xuất cao so với các vụ lúa khác trong năm.

Xem thêm: Tình hình thời tiết xã Vĩnh Hậu, huyện Hòa Bình, Bạc Liêu.

Trước thực trạng trên, các ngành chức năng, chính quyền địa phương cần tham mưu, đề xuất giải pháp và vào cuộc tích cực. Theo nhiều nông dân, giải pháp quan trọng nhất là HTX dịch vụ nông nghiệp cần làm tốt khâu cung ứng dịch vụ đầu vào cho nông dân và kết nối với doanh nghiệp để đáp ứng đầu ra cho nông dân. Một vấn đề khác hiện nay là việc lựa chọn giống lúa của nông dân còn manh mún, chưa tập trung canh tác từng vùng, tạo hàng hóa tập trung, tạo điều kiện liên kết với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Điều này không chỉ khiến việc liên kết tiêu thụ khó khăn hơn mà ngay cả việc bơm và thu hoạch cuối vụ cũng bị ảnh hưởng. Từ đó, việc đôn đốc các công ty, doanh nghiệp liên kết tiêu thụ sản phẩm gặp nhiều khó khăn.

Trên thực tế, đã có một số HTX dịch vụ nông nghiệp thành công trong việc phục vụ nông dân và tạo dựng được niềm tin. Đơn cử như HTX dịch vụ nông nghiệp Thanh Sơn, HTX nông nghiệp Vĩnh Cường, HTX Nam Hưng, HTX Đồng Tâm… luôn đặt lợi ích chung lên hàng đầu, hoạt động có chiều sâu, được xã viên, nông dân tín nhiệm. Nếu cùng lúc chi phí nhiều loại đầu vào cho sản xuất nông nghiệp tăng cao khiến người nông dân lâm vào cảnh khốn khó, “càng làm, càng lỗ”, thì với mô hình liên kết sản xuất, nông dân được hỗ trợ từ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật trong suốt quá trình cho đến khi thu hoạch, toàn bộ lúa, được doanh nghiệp thu mua với giá đã hứa từ đầu vụ.

Xem thêm: Dự báo thời tiết xã Ninh Quới A, huyện Hồng Dân, Bạc Liêu

Ông Trần Văn Ngỗ, Giám đốc HTX Thanh Sơn, phân tích: “Lâu nay, nông dân quen với phương thức “làm ên, ăn riêng.” Tuy nhiên, trong điều kiện sản xuất thực tế hiện nay, việc sáp nhập, thành lập của tổ hợp tác, hợp tác xã sẽ là lợi thế lớn cho bà con, khi tham gia hợp tác xã, mua sắm thiết bị, vật tư nông nghiệp … bà con sẽ được mua với giá có lợi hơn, không những thế còn xây dựng được cánh đồng nguyên liệu lớn, sản xuất đồng nhất hạt giống cũng giúp việc tìm kiếm hợp đồng gia công dễ dàng hơn và giúp người nông dân yên tâm sản xuất.”

Ngoài ra, để hỗ trợ nông dân, ngành Nông nghiệp tỉnh cần mở nhiều lớp tập huấn hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật trong canh tác, từ giảm lượng giống gieo trồng đến giảm thiểu sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Vật nuôi trong 40 ngày đầu… cũng vậy, nông dân chuyển từ bón phân vô cơ sang phân hữu cơ hoặc vi sinh để cải tạo đất, giảm chi phí trong quá trình sản xuất; vận động nông dân tham gia tổ hợp tác, hợp tác xã, chăn nuôi an toàn, bền vững để tạo ra sản phẩm chất lượng, giảm chi phí đầu tư.